Seyahat Ederken Anksiyete ile Başa Çıkmak

Seyahat ederken anksiyete (endişe hali) ile başa çıkmak son derece zor olabilir. Seyahat etmek çoğunlukla keyifli ve eğlenceli gibi görünse de hayatın her döneminde olduğu gibi seyahat ederken anksiyete ile karşı karşıya kalmak son derece olasıdır. Sosyal medyada gördüğünüz “aylardır seyahat ediyorum, bakın ne kadar da mutluyum!?!” temalı içeriklerin bir de karanlık tarafını öğrenmek ister misiniz?

Belgrad'a otostop çekmeye çalışırken.
Belgrad’a otostop çekmeye çalışırken.

Benim de seyahatlerim boyunca karşılaştığım bir çok zorluk zaman zaman ciddi endişelere sebep olmuştur. Panik yaptığım, kendimi çıkmazda hissettiğim, “benim burada ne işim var!“, “bu yaptığım kesinlikle saçmalık!” diye isyan noktasına geldiğim zamanlar oldu. Yolculuğuma ilk başladığım haftalarda hepatit aşımı olmak için Rudnik’ten Belgrad‘a otostop çekmeye karar verdim. Kış soğuğunda, hiç bilmediğim bir yerde saatlerce araç beklemek beni delirtmişti. Yürüyerek seyahat ederken Arnavutluk dağlarında haritamızı ve yolumuzu kaybettiğimizde, yelkenli tekne ile Atlantik okyanusunu aşarken yelkenlerimiz bir bir yırtıldığında, Antigua adasında yürürken yolu kaybedip kendimi bir bataklığın ortasında bulduğumda kesinlikle yanımda olmayı istemeyeceğinize bahse girebilirim.

Anksiyete için bazen bir kaç saat susuz kalmak yeterli olurken bazen ise bir uçak kazası da sebep olabilir. Evinizden uzakta, hiç alışık olmadığınız, muhtemelen dilini bile bilmediğiniz bir yerde yoğun anksiyete – endişe yaşamaya başladığınızda bu durumla nasıl başa çıkacağınızı biliyor musunuz? Seyahat esnasında karşılaşacağınız hemen hemen her olumsuz durum gibi anksiyete ile de kendiniz başa çıkmalısınız… Evet bunu basit bir kaç ipucunu akılda tutarak başarabilirsiniz.

Burada yazdıklarım bir takım tıbbi ve psikolojik dayanaklara sahip olsa da tamamen kendi deneyimlerimden çıkan sonuçlardır. Anksiyete – endişe bozukluğu ciddi sonuçlara sebep olabilecek bir duygu halidir. Lütfen bu konuda öncelikle doktorunuzdan bilgi almayı ihmal etmeyin!

Anksiyete Düşmanı: Olumlu Düşünce

Bir bardak sıcak çay keyfinizi yerine getirir :) | Sırbistan, Mokra Gora
Bir bardak sıcak çay keyfinizi yerine getirir 🙂 | Sırbistan, Mokra Gora

 Olumlu düşüncenin gücüne inanmalısınız. İçinizde endişe yaratacak olumsuz bir durumla karşılaştığınızda ilk yapmanız gereken şey olumlu düşünmek olacaktır. Sakın unutmayın bilinçaltınız çok iyi bir uşak fakat çok kötü bir efendidir. Bisiklet veya motosikletle bir kaza yaptığınızda bilinçaltınız size sürekli olarak motosikletin tehlikeli olduğunu ve kullanmamanız gerektiğini söyleyecektir. Bunun üstesinden gelebilmeniz için düşüncelerinizin kontrolünü elinizde tutmalı ve olumlu sonuçları gözünüzün önüne getirmelisiniz. Olumlu düşünmeye kendinizi alıştırın, mümkünse kendinize bir çay demleyin 🙂 ve anksiyete halinin nasıl kaçarak uzaklaştığını görün.

Nefesinizi Kontrol Edin

Nefes kontrolü kulağa çok kolay gelebilir. Benzer bir şekilde anksiyete ile başa çıkmayı da kolay kılar. Endişe dolu zamanlarda nefesinizin düzensizleştiğini ve hızlandığını farkedersiniz. İşte bu durumda konsantre olun ve nefesinizi normal bir düzende tutmaya çalışın. Böylece panik halini ortadan kaldırır ve kalp atışlarınızı da yavaşlatarak kendinizi daha iyi hissedersiniz. Evinizden uzaklarda seyahat ederken anksiyete ile başa çıkmanın en etkili yollarından birisidir.

Arnavutluk seyahatim sırasında Guritop denen bölgede haritamızı kaybetmiştik. Üstüne üstlük ormanlık bir vadide yolumuzu da kaybettik. Ne tarafa gitsek ya bir uçuruma  veya aşamayacağımız dik kayalıklara denk geliyorduk. Sanırım seyahat ederken panik atağa en çok yaklaştığım gündü.

Haritasız kalıp yolu kaybetmek. Durup sakinleşmek gerek. | Arnavutluk, Grabov
Haritasız kalıp yolu kaybetmek. Durup sakinleşmek gerek. | Arnavutluk, Grabov

Aynı yerde döne dolaşa geçen 2. günde kendimi bir çıkmaz labirentin içinde hapsolmuş gibi hissetmeye başladım. Sanki günlerdir oradaydım ve hiç bir çıkış yolu yok gibiydi. Sinirlerim bozulup kriz geçirmeye yaklaştığım an nefes kontrolü ile ilk sakinliği yakaladım. Sakinliğin ardından durumu, elimizdeki imkanları, yapabileceklerimizi ve yapamayacaklarımızı daha net ve sağlıklı irdelemeye başladığımı farkettim.

Tanıdığınız Birisi ile Görüşün

Kendinizi bir çıkmazda hissediyor ve bu durumdan dolayı endişe duyuyorsanız, neden tanıdığınız – sevdiğiniz birisiyle iletişim kurmuyorsunuz ki? Uzak mesafe telefon ücretlerinden çekiniyorsanız Skype veya benzeri mobil uygulamalar ile karşılıklı görüşme fırsatı elde edebilirsiniz. Çok güvendiğiniz bir dostunuz, arkadaşınız, sözüne güvendiğiniz bir büyüğünüz, kardeşiniz veya ebeveynleriniz; sizi rahatlatacak ve güvende hissettirecek herhangi birisiyle iletişim kurun. Durumu çok dramatize etmeden aktarın veya sadece sıradan, günlük bir sohbet yapın. Her iki durumda da sakinleştiğinizi, rahatladığınızı farkedeceksiniz.

Kartpostallar da iyi bir iletişim yöntemidir. | Makedonya, Bitola
Kartpostallar da iyi bir iletişim yöntemidir. | Makedonya, Bitola

Eğer hemen iletişim kurma şansınız yok ise eposta veya kartpostal yazmayı deneyin. Olan biteni, düşüncelerinizi, duygularınızı yazarak iletmenin sayısız faydası vardır. Bu sayede hem olan biteni tekrar gözden geçirmiş olursunuz hem de içinizi döküp rahatlamış olursunuz. Hatta sizde endişeye sebep olan şeyleri yazarken gördüğünüzde çoğu olayın düşündüğünüz kadar da kötü olmadığını göreceğinize eminim.

Gözünüzde Canlandırın – Hayal Kurun

Tropik adada yolumu kaybedip bataklığa varmak pek hayalim değildi. | Antigua adası
Tropik adada yolumu kaybedip bataklığa varmak pek hayalim değildi. | Antigua adası

Depresyon gibi anksiyete de çok farklı olaylar tarafından tetiklenebilir. Günlük sıradan olaylardan uçak kazasına kadar herhangi bir olumsuzluk bu durumu ortaya çıkarabilir. Sürekli seyahat edenlerin en belirgin ortak özelliği hayalperest olmalarıdır. Eğer endişeleriniz tüm zihninizi sardıysa onları kafanızın üstünde uçuşan bok sinekleri olarak hayal edin. Hani siz kovsanız da iki tur atıp tekrardan vızıldayarak geri gelen tiplerden. Hayali bir böcek kovucu sıkın ve nasıl da uçarak kaçtıklarını izleyin. Zihniniz rahatlayacak ve sakinleşmeye başlayacaksınız. Ardından çözüm aramaya başlayabilirsiniz. Biliyorum bu kulağa çok komik veya saçma geliyor fakat hiç bir dayanağı olmasa da işe yaradığından emin olabilirsiniz.

Güvenli Bölgenize Gidin

Pekala, bu tavsiye her zaman ve her yerde geçerli olmayabilir fakat yine de fırsatınız olduğu zaman aklınızda bulunsun. Anksiyete ile karşılaştığınız zaman kendinizi mutlu veya güvende hissettiğiniz yere gidin. Bunun için önceden kendinize bir güvenli bölge seçmelisiniz. Bu şehirde arkadaş veya tanıdık birileri ile gideceğiniz kafeterya olabilir veya turizm bilgi bürosu, manzarasını çok sevdiğiniz bir tepe, doğada iseniz bir gün önce gölgesinde dinlendiğiniz ağaç, su kenarı veya hatta belediye otobüsü bile olabilir. Kendinizi daha güvenli ve huzurlu hissedeceğiniz herhangi bir yere gidin ve sakinleştiğinizi görün.

Okyanusun ortasında anksiyete en son ihtiyacım olan şeydi. | Atlantik okyanusu
Okyanusun ortasında anksiyete en son ihtiyacım olan şeydi. | Atlantik okyanusu

Kendimi bildim bileli denizi izlemek beni sakinleştirir. Atlantik okyanusunu geçerken yelkenlerin yırtılması ve 3 gün boyunca dalgalarda savrulan bir teknede yaşamak sinirlerimi gerçekten bozmuştu. 20 metrelik, dev dalgalarda oradan oraya savrulan bir teknede güvenli yer diye bir şey olması pek mümkün değilmiş gibi geliyor. Fakat bu durumda sakinleşmek için teknenin baş tarafına gidip ayaklarımı suya uzattım. Devasa okyanusu, dalgaları, uçan balıkları izlemek sakinleşmemi sağladı.

Gevşeyin – Rahatlayın

Geldiğim yerlere bakıyorum ve gideceğim yerleri hayal ediyorum. | Arnavutluk, Cacabeze
Geldiğim yerlere bakıyorum ve gideceğim yerleri hayal ediyorum. | Arnavutluk, Cacabeze

Uzaklarda bir başınıza kalmak alıştığınız hayatın oldukça dışında ve zorlu olabilir. Böyle bir durumda stres veya kaygılar ile başa çıkmak da zorlu olacaktır. Zihinsel ve fiziksel olarak gevşemeye çalışın. Kendiniz için en iyi yöntemi yine siz bilebilirsiniz. Yoga veya meditasyon yapabilirsiniz, sakin bir müzik dinleyebilirsiniz, uzakdoğuda seyahat ediyorsanız sokak aralarındaki ucuz yerlerde masaj yaptırabilirsiniz, otel odasında bir kaç kokulu mum veya tütsü yakabilirsiniz veya sokaklarda saatlerce aylak aylak yürüyebilirsiniz.

Gevşemek ve rahatlamak zihninizi saran kaygı ve anksiyete ile savaşmanıza, sebeplerini anlamanıza yardımcı olur.

Bir Doktora Görünün

Eğer kendi başınıza anksiyete – endişe ile başa çıkamazsanız (en azından bu durum bir kaç günden uzun kesintisiz sürerse) canınız gitgide sıkılmaya başar ve düşünceleriniz arapsaçına dönmeye karar verir. Bu durumda çoğu zaman en iyi yol bir doktora görünmektir. Bulunduğunuz bölgenin dilini bilmiyorsanız yanınızda mutlaka bir çevirmen bulunmasını sağlayın. Bu sayede doktorla rahat bir iletişim kurabilirsiniz. Bazı durumlarda ilaç kullanmanız da gerekebilir.

Unutmayın ki her ülkenin sağlık sistemi ve olaylara yaklaşımı farklıdır. Bu yüzden doktora gittiğinizde hiç beklemediğiniz veya size son derece yabancı, garip gelen durumlarla karşılaşabilirsiniz.

Yukarıda açıklamaya çalıştığım yöntemler seyahat ederken anksiyete – endişe hali ile başa çıkmanıza yardımcı olacaktır. Sizin de bildiğiniz – deneyimlediğiniz farklı yöntemler var mı? Alttaki form ile düşüncelerinizi paylaşabilirsiniz!

12 YORUM

  1. Süper yazmışsın Güneş. Bem de moral bozukluğunu en son yaptığım sırtçantalı gezimde yaşadım, yahu noluyo çok istediğim şeyi yapıyorum ama moralim bozuk nasıl iş bu demiştim. Teşekkür ederim patlaştığın için:)

  2. Yaklasik 1 yil surecegini tahmin ettigimiz yolculugumuza cikmamiza bir iki hafta kala panik atak denen seyle yuzlesmek zorunda kaldim. Meger biz bisikletlerimizi hazirlayip mutlu mesut yola cikacagimizi zannederken o arkada sinsi sinsi beynime yerlesiyormus. Yoldaki ilk birkac ay da kendisiyle savasarak gecti. Ayni dertten muzdarip arkadaslar icin Gunes’in de dedigi gibi nefes kontrolunun gercekten ise yaradigini soyleyebilirim. Hala ara ara yokluyor ama neyse ki guc bende artik.

  3. Merhaba ben Mesut. Kız arkadaşım ile dünya turuna çıkmayı planlıyoruz herşeyi arkada bırakıp. Hayata sadece baskalarına para kazandırıp ( kendimizi satmaktan ) ot gibi yaşamaya gelmediğimize inanıyoruz. 10 bin tl gibi bir bütçemiz var. Gittiğimizi yerlerde günü birlik çalışıp bir şekilde seyahatimize devam etmek istiyoruz. Sonucunda ölüm bile olsa patron biz olmak istiyoruz. Ne yapmamız gerekli, nasıl bir yol izlememiz gerekli yardımcı olabilir misin ? Yazılarını okudum ve gerçekten insanın içinde kelebekler uçuşuyor lakin bunun çok zor olacağının da farkındayım. İNANÇ ve sonrası gerekli olanlar nelerdir ?

    • Merhaba Mesut. Sorun çok derin ve kısaca cevaplanacak bir soru değil maalesef. Yolculuk da hayat gibi herkesin kendi seçimlerine özel ilerliyor. Size basitçe önerim workaway.info gibi sitelerden gönüllü çalışacak yerler bakmanız. Giderinizi azaltabilirsiniz. Bunun dışında mümkün mertebe yavaş seyahat edin. Bir yerden başlayın gerisi gelecektir. Disiplinli ve dikkatli olun.

  4. Pekii hocam, “tek başımıza kamp” tecrübemiz yoksa o ilk gece karanlık korkusu ile ne yapacağız? Gündüz korkulacak bir şey olmadığını gördüğümüz bildiğimiz halde, gece olunca olası ufak çıtırtılarda bile paranoya durumu ile nasıl başa çıkarız? Ateş yanarken ateşin aydınlatabildiği bölgenin dışını göremediğimizde vs ne yapmalıyız?

    • Kamp tecrübesi edinene kadar yalnız kamp yapmak son derece tehlikeli ve uzak durulması gereken bir deneyimdir.
      En iyi tavsiyem bu olabilir. Kamp yapmayı öğrenene kadar, iyice alışıp kendinizi rahat hissedene kadar yanınızda deneyimli birileri ile kamp yaptığınızdan emin olmalısınız.

  5. Duruma bağlı anksiyete, ya da durumsal anksiyete (situation-specific anxiety diye geçiyor ecnebi literatüründe) dediğimiz sınıfa giriyor sanırım bu. Konuyla çok ilgisi yok ama, yabancı dil derslerinde çok karşılaşılan bir durum. Böyle öğrencilerin başarılı oldukları türde aktivitelere yönelerek kendilerine güvenmelerini sağladığımızda anksiyete oranında da ciddi bir düşüş oluyor.

    Konuyu seyahate bağladığımızda açmazları aşama aşama çözmeye çalışmak, yani doğrudan sonuç odaklı hareket etmek yerine sonuca giden adımları tespit edip her bir adıma sırasıyla yönelmek güven duygusunu yerine getirebilir zannımca. 🙂 Güven duygusu geri geldiği takdirde de anksiyete büyük ölçüde azalacaktır.

    Tabii hızlı ve aynı zamanda sağlıklı bir planlama yapabilmek için yukarıdaki adımları uygulamak şart çünkü nefes nefese panik halindeyken yanlış kararlar almak çok kolay. Nefes kontrolü+güvenli yer kombinasyonu büyük ölçüde işe yarayacaktır.

    • Teşekkür ediyorum bu tür bir tanım için. Seyahatlerde çoğunlukla görülen duruma bağlı anksiyete olmaktadır. Yine de geçmişe bağlı bir durumun seyahat esnasında tetiklenmesi ile daha ciddi durumlar da ortaya çıkabilir.
      Sizin de bahsettiğiniz gibi asıl önemli olan sorunun çözümüdür. Çözüm için de önce sinir – kaygı halinin ortadan kaldırılması en büyük adım olacaktır.

  6. Tebrik ederim.
    Sadece başlıkları not alıp, kampta, turda, bir liste halinde cebimde bulunduracağım.

CEVAP VER

Yorumunuz
Adınız

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.