Kullanıma Göre Paten Çeşitleri

Half Pipe

Paten dendiğinde akla ilk gelen disiplin belki de half pipe. Onun için “vert ramp” diyenler de fazlasıyla var. Kaykaycıların ve BMX uzmanlarının da kullandığı half pipe, aslen yarım boru şeklinde bir pist. Burada amaç akrobatik hareketler yapmak; bunu yaparken de rampanın bittiği yerdeki metal borunun ötesine geçip havada dönmek ya da salto atabilmektir. Yarışmalarda son derece kısıtlı zamanı olan patenciler yaklaşık bir dakika içinde jüriyi etkilemek zorundadır. Orijinal hareketler geliştirmek ve bunları kusursuz bir şekilde uygulamak yarışmayı kazandırmak için ideal bir taktik olabilir. Tabii orijinal olmayı denerken yere yapışmak da mümkün!

Agresif Paten

Adına bakıp da sinirli patencilerle karşılaşacağınızı sanmayın. Aslında bu türe artistik paten de denebilir ama bu ismi buz patencileri kaptığından olsa gerek her türlü numarayı çekmeyi iyi bilen “skate” erbabının yaptığı bu stile agresif paten denmiş. Yoksa bu işin ustaları, bırakın agresifliği aşmış, keyifçi ve rahat insanlardır! Agresif paten, ağırlıklı olarak içinde rampaların, her türlü boruların (tam, yarım, çeyrek), rampaların (dikey, bitişik), tırabzanların, piramitlerin ve havuzların bulunduğu skatepark’larda icra edilir. Amaç belli: Bu engellerden atlamak, zıplamak, onların üstesinden fiyakalı hareketlerle gelmektir. Bu yönde türe özgü birçok manevra da geliştirilmiş. Örneğin birisi size “Bak şimdi nasıl ‘soul grind’ yapacağım” dediğinde boş boş bakmayın ve bu elemanın paten tekerleri arasındaki boşluğu bir boru üzerine oturtup o şekilde kayacağını ifade ettiğini bilin. Tabii agresif patende yapabileceğiniz daha pek çok hareket bulunuyor, merak etmeyin zamanla hepsini öğrenirsiniz!

Sürat Pateni

Ayağınızdaki patenlerle uçmak istiyorsanız bilin ki böyle bir şansınız var! Hayır, havalanamayacaksınız ama uçak teknolojilerinden faydalanarak üretilen paten özellikli botlar ayakları yerden kesmeden bu keyfi yaşatabiliyor. Sürat pateni, hız pateni de denir, ayağı komple saran özel botlarla yapılıyor. Deri, cam elyafı ve karbon elyafı karışımlı botlar sporculara özel olarak, 85 derece ısı verilerek üretiliyor. Tabii sıradan vatandaşlar için standart olarak üretilen hız patenleri de mevcut. Artık idare edeceksiniz! Sürat pateni ahşap veya beton kaplı 100 metrelik sahalarda yapılıyor. Pist ovaldir. Açık alan yarışlarıysa hız yapmaya uygun kaldırım ve yollarda gerçekleştiriliyor. Kendi içinde farklı dalları vardır. Örneğin zamana karşı yarışlar, 100 metreden 300 metreye kadar değişen pistlerde tek tek yapılır. Altı kişilik grupların kapıştığı sprint yarışlarının mesafesi 1000 metreye kadar çıkabiliyor. Her turda bir patencinin elendiği orta mesafe yarışları eleme, turların belirli zamanlarda tamamlayarak puan kazanmaya dayalı puan yarışları dışında takım, tur, 5 kilometre ve fazlasında kayılan mesafe ve maraton (tabii ki 42 kilometre) yarışları bulunuyor. Sürat patencilerin tekniği de diğerlerinden biraz farklıdır. Hız kazanmak için esas hareket sırtı yere paralel bir biçimde eğmek, elleri ve ayakları senkronlu şekilde hareket ettirmek gerekir. Bu sürüşe “double push” adı veriliyor. Normallerine göre daha büyük çaplı (90 mm – 110 mm) teker kullanılan hız patenleri üç veya dört tekerliklidir; yeni başlayanların üç teker, ilerletenlerin dört teker kullanması esastır. Bisiklet yarışlarında olduğu gibi karşıdan esen rüzgara direnç gösterebilmek için aerodinamik kasklar, rüzgar direncini azaltan özel kumaşlardan üretilmiş giysiler giymek de hızlanmanın yan sanayileri. Tabii asıl iş sizin tekniğinizde ve bacaklarınızda bitecek.

Freestyle Slalom Stil

Slalom tabiri kayakla özdeşse de paten dünyasının da sevilen disiplinlerinden biri olmayı başarıyor. Amaç belki benzer ama slalom patenin, slalom kayaktan çok da ince bir iş olduğu aşikar. Belli aralıklarla düz bir çizgiye dizili koniler arasında estetik hareketlerle sürüş yapmak slalom patenin temelini oluşturuyor. Bu aralıklar genelde 80 santimetreyken yarışmaların derecesine göre 50 ile 120 santimetre arasında değişiyor. Patencilerin küçük koniler arasından geçerken yaptıkları hareketler temel, başlangıç, orta, ileri ve profesyonel seviye olarak sıralanıyor.

Hokey

Patenlerini ayaklarına geçiren sporcular, ellerinde sopaları, önlerinde “pak”ları, yani disk benzeri topları ile kaymaya başlarlar. Amaç pakı rakip kaleye yollayıp golü bulmak ve maçı kazanmaktır. Hayır, buz hokeyinden değil, paten hokeyinden bahsediyoruz. Mesele kayarak gol atmaktan ibaret olduktan sonra ince bir metal ya da dört teker üzerinden kaymak sadece teferruat! Paten hokeyinde daha çok tanınan benzerine göre daha az oyuncu vardır; dört sporcu bir takım oluşturur. 20 dakikalık üç devreden oynanan oyun buz hokeyine göre daha hızlıdır ve daha skorludur. Kanada, Avusturya, ABD, Çek Cumhuriyeti, Fransa, İtalya, İsviçre, Avusturya gibi buz hokeyinde de iddialı olan ülkeler paten hokeyinde de başı çekiyorlar.

Maraton

Maratonu bilirsiniz. Antik Yunanlıların Perslerle, Sparta’da yaptıkları savaşın haberini ulaştıran askerin bir kerede koştuğu mesafe kabul edilen 42.195 kilometrelik koşudur. Her ne kadar olayın kendisi ve koşunun mesafesi hakkında rivayetler olsa da maraton, sporcular için kendini aşma eşiği olarak kabul edilir. Yoksa boşuna “Maraton 35’inci kilometrede başlar” demezlerdi! Hal böyle olunca patencilerin de maratona ilgi duymaması mümkün değil. Bu yüzden başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere birçok ülkede paten maratonları yapılıyor. Mesafe klasik 42.195 kilometre. En revaçta olan maratonlar ise: The North Shore Marathon, Saint Paul Inline Marathon, Goodwood Roller Marathon ve Berlin Maratonu. Tabii iş bununla kalmıyor. Patenciler arasında da ultramaratoncular var. The New York City Skate Marathon, NY 100 K ve 139.5 kilometrelik Athens to Atlanta Road Skate UltraMarathon bunlardan birkaçı. Kısacası patenciler maraton “kaymaya” bayılıyor!

Urban (Şehir)

Kalabalık kaldırımlarda, hızlı akan caddelerde, hatta şehir merdivenlerinde patenle bir yerden bir yere gidenleri görünce imrenmemek mümkün değil. Bir bisiklete göre çok daha az yer kaplayan (icabında koy çantana) patenlerle şehir içi ulaşımı sağlamak hem keyif hem kolaylık. Tabii yapmayı bilene! Unutmadan bu agresif patenden çeşitli özellikler alan türün bir de adı var. Urban, yani şehir pateni. Şehir içinde ister istemez artistik hareket yapmanız gerekebilir; bir kaldırıma çıkmak, kısa mesafede dönüşler gerçekleştirmek, atlamak, zıplamak… Bunun için urban patenlerde ayağı darbelerden koruyan sert bir kabuk kullanılır. Manevra yapabilmek için kısa metal “frame”, hız için büyük teker, “grind” için ise küçük plate’ler kullanılır. Şehir hayatı bu, nerede, nasıl bir hareket yapacağınız belli olmaz!